Vigenos Plus

Kaygın S. (Yürütücü)

Hastalıklara neden olan genetik mekanizmaların anlaşılabilmesi için gerekli olan ilk aşama genlerin kromozom lokalizasyonlarının saptanması ve hastalıktan sorumlu genin izole edilebilmesidir. Ülkemizde de gen haritalama ve gen bulmaya yönelik araştırma grupları giderek artmaktadır. Ankara’nın farklı üniversiteleri bu alana yoğun ilgi göstermektedirler. Projemizin öncellikli ve birinci hedef grubunda, hastanelere, üniversitelere, özel kuruluşlara veya devlet kurumlarına bağlı genetik analiz, araştırma ve tanı merkezleri/bölümleri, bu birimlerde görev yapan uzman ve yardımcı personeller ile hastalıkların genetik özellikleriyle ilgilenen ve bu doğrultuda araştırma projeleri gerçekleştiren klinikler ve bu kliniklerde görevli klinisyenler yer almaktadır.

Ülkemiz akraba evliliklerinin özellikle belli bölgelerde yaygın olması nedeniyle maalesef ki genetik hastalıklar açısından yüksek prevelansa ve çeşitliliğe sahiptir. Bu durum, toplum sağlığı açısından olumsuz bir gösterge olmasına karşın, tüm dünyada yükselen ve gelişime en açık sektörlerden biri olan genetik alanına dönük araştırmalarda, ülkemizi veri eldesi ve araştırma kaynağı potansiyeli açısından ön plana çıkarmaktadır. Ancak bugüne kadar tüm Avrupa ve dış bilimsel çevreler ülkemize sadece bu verilerin sağlanacağı merkezler olarak görmüşler ve araştırmacılarımızdan verileri elde edebilecekleri örnekleri talep ederek sadece numune sağlayıcı konumunda araştırmacılarımızı projelerine ortak etmişlerdir.

Halen başta Ankara olmak üzere bu alana dönük faaliyet gösteren merkezler ve araştırmacılar, ülkemizde rastlanan bu genetik hastalıklara ilişkin elde ettikleri değerli verileri analiz etme ve bunlardan anlamlı sonuçlar çıkarabilme konusunda sıkıntılar yaşamaktadırlar. Bunun temel nedeni bu karmaşık analizlerin yapılmasını kolaylaştıracak teknoloji ve araçlara sahip olamamalarından kaynaklanmaktadır. Projemiz araştırmacıların ihtiyaç duyduğu bu yenilikçi teknolojiyi sağlamaya dönük olup, araştırmacılarımızın bu alandaki çalışmalarını destekleyerek başta Ankara ili olmak üzere bölgemizin ve ülkemizin bu alanda hak ettiği öncü konuma kavuşmasına katkı sağlayacaktır.

Projemiz kapsamında multidisipliner bir çalışmanın sonucu olarak genetik veri analizine dönük ülkemiz ve dünya için yeni bir ürün(yazılım) geliştirilmesi hedeflemektedir. Bu hedefe ulaşılırken, firmamızın daha önce bir araştırma projesi için geliştirmiş olduğu ancak sadece bu araştırma projesine özgü bir deneysel çalışma sonucu ortaya çıkan bir ürün olması nedeniyle ticari olarak satışa sunulamayan bir yazılımın yenilikçi özellikler ve teknolojiler eklenerek ticari bir ürüne dönüştürülmesi sağlanacaktır. Sadece bir araştırma projesine özgü olarak geliştirilen VIGENOS isimli bu program kullanılarak dahi, Hacettepe Üniversitesinin sorumluluğunda 4 yeni gen mutasyonlarının farklı hastalıklara yol açtığı saptanmış, yayınlar genetiğin önde gelen dergilerinde yayınlanmıştır. Geçen süre zarfında, sistemin akademik platformda tanınması ile ulusal ve uluslararası araştırmacılar firmamıza konuya ilişkin olarak yoğun talep ve ilgi göstermişlerdir. Bu yoğun ilgi ve talep, bu proje önerisinin oluşturulmasını tetikleyen temel unsurlardan bir tanesi olmuştur.

Proje çıktısı olacak ve VIGENOS PLUS olarak isimlendirilecek sisteminin kullanımı ile elde edilecek bulguların, orta vadede ticari ürün haline dönüştürülmesi (hastalıklara neden olan genlerin tespitine dönük tanı kitleri üretimi) ile bu hastalıkların erken tanı ve tedavisi dönük çığır açıcı iyileşmeler sağlanabilecektir. Bu durumda hastaların daha hızlı ve başarılı bir tedavi süreci yaşayabilmeleri ve bunu da daha az maliyetle yapabilmeleri mümkün olabilecektir.

Projemiz, değerlendirmenin olumlu sonuçlanması halinde Ajans desteği ile birlikte başlatılacak ve takip eden 11 aylık süre zarfında sonuçlandırılacaktır.